سامانه EPL، که مخفف “لیست بسته بندی الکترونیکی” است، یک ابزار پیشرفته برای دیجیتالی کردن فرآیندهای گمرکی در ایران است. این سامانه توسط گمرک ایران طراحی شده و هدف آن ساده سازی، سرعت بخشی، و شفاف سازی روند اظهارنامه های واردات و صادرات است. در این مقاله به طور مفصل به تشریح گام به گام این سامانه خواهیم پرداخت و فرآیند استفاده از آن را برای تاجران مبتدی و حرفه ای شرح خواهیم داد. با ارائه مثال های واقعی و توضیح پیچیدگی های احتمالی، هدف این است که شما بتوانید با اطمینان از سامانه EPL استفاده کنید.
سامانه EPL چیست و چرا به آن نیاز داریم؟
سامانه EPL یا Electronic Packing List یکی از مهم ترین ابزارهای دیجیتال سازی در سیستم گمرکی ایران است که با هدف مدرن سازی فرآیندهای گمرکی و تسهیل تجارت بین المللی طراحی شده است. این سامانه به تاجران، شرکت ها و واردکنندگان این امکان را می دهد که تمامی اطلاعات مرتبط با کالاها، بسته بندی ها، اظهارنامه های گمرکی و اسناد مربوط به تجارت را به صورت الکترونیکی وارد کرده و مدیریت کنند. با استفاده از EPL، تمامی این اطلاعات به صورت دقیق و بدون نیاز به مستندات کاغذی، در اختیار گمرک و سایر نهادهای مرتبط قرار می گیرد.
در گذشته، فرآیندهای گمرکی به طور عمده به صورت کاغذی انجام می شد، که این امر مشکلات زیادی را به همراه داشت. از جمله این مشکلات می توان به زمان بر بودن، احتمال اشتباهات انسانی در وارد کردن داده ها، و پیچیدگی های اجرایی اشاره کرد. همچنین، حجم بالای مستندات کاغذی می توانست فرآیندها را پیچیده تر کند و در نتیجه باعث ایجاد تاخیرهای جدی در مراحل ترخیص کالا و دیگر مراحل گمرکی می شد.
اما با راه اندازی سامانه EPL، تمامی این مشکلات برطرف شده است. فرآیندهایی که قبلاً نیاز به کاغذ داشتند، اکنون به صورت دیجیتال انجام می شوند و این تحول به طور چشم گیری باعث سرعت بخشی به مراحل مختلف گمرکی شده است. همچنین این سیستم به واسطه کاهش خطاهای انسانی، شفافیت بیشتری در فرآیندهای گمرکی ایجاد کرده و باعث کاهش هزینه های اجرایی در تمام مراحل تجارت بین المللی می شود. به عبارت دیگر، سامانه EPL علاوه بر تسهیل فرآیندهای گمرکی، به بهبود کلی تجربه تجار و واردکنندگان نیز کمک کرده است.
چرا سامانه EPL مهم است؟
- کاهش کاغذ بازی و هزینه ها:
در گذشته، تجار و شرکت ها مجبور بودند حجم زیادی از اسناد کاغذی را بین دفاتر گمرکی و شرکت های حمل ونقل جا به جا کنند. این فرآیند علاوه بر ایجاد هزینه های زیاد، منجر به تأخیر در فرآیندها می شد. در سامانه EPL، تمامی اسناد موردنیاز مانند بارنامه، فاکتور فروش، و گواهی مبدأ به صورت دیجیتال بارگذاری و بررسی می شوند و دیگر نیازی به مراجعه حضوری مکرر به دفاتر گمرکی نیست. - افزایش شفافیت:
سامانه EPL تمامی مراحل عملیات گمرکی را به صورت شفاف ثبت و ضبط می کند. این ویژگی به تاجران امکان می دهد تا در هر لحظه وضعیت اظهارنامه یا ترخیص کالای خود را پیگیری کنند.
مزایای شفافیت:- جلوگیری از تخلفات احتمالی
- کاهش اختلافات میان تجار و گمرک
- دسترسی به گزارش های دقیق و لحظه ای برای مدیریت بهتر امور
- بهبود سرعت ترخیص کالا:
در روش سنتی، فرآیند ترخیص کالا می توانست هفته ها یا حتی ماه ها به طول انجامد. با استفاده از سامانه EPL، این زمان به شدت کاهش می یابد. تمام اسناد به صورت الکترونیکی ارسال و بررسی می شوند و فرآیندهایی که قبلاً نیازمند مراجعه حضوری بودند، اکنون آنلاین انجام می شوند. این امر باعث کاهش زمان ترخیص کالا از 2-3 هفته به 3-5 روز می شود.
مزایای کلی سامانه EPL برای تجارت بین المللی
- صرفه جویی در زمان و هزینه ها:
با کاهش مراحل فیزیکی و دیجیتال شدن اطلاعات، زمان انجام عملیات گمرکی به شدت کاهش یافته است. همچنین حذف کاغذ بازی های سنتی باعث صرفه جویی در هزینه های چاپ و حمل اسناد شده است. - افزایش اطمینان و امنیت اطلاعات:
تمام داده ها در سامانه EPL به صورت رمزنگاری شده ذخیره می شوند که امکان دسترسی غیرمجاز به آن ها را کاهش می دهد. همچنین ثبت دقیق اطلاعات باعث کاهش خطاهای انسانی و افزایش دقت در فرآیندهای گمرکی می شود. - تسهیل تجارت برای شرکت های تازه کار:
سامانه EPL به ویژه برای شرکت های کوچک و نوپا که تجربه زیادی در امور گمرکی ندارند بسیار مفید است. این سامانه فرآیندهای پیچیده گمرکی را به صورتی ساده تر ارائه می دهد و باعث می شود شرکت ها بتوانند به راحتی کالاهای خود را وارد یا صادر کنند. - هماهنگی بهتر میان بخش های مختلف گمرکی:
سامانه EPL امکان ارتباط مستقیم میان واحدهای مختلف گمرک (مانند واحد ارزیابی، مالیات، و ترخیص) را فراهم می کند که این هماهنگی باعث تسریع درانجام فرآیندها می شود.
گام به گام تا ورود به سامانه EPL
- ثبت نام درسامانه EPL:
برای دسترسی به سامانه EPL ابتدا باید یک حساب کاربری ایجاد کنید. این فرآیند شامل وارد کردن اطلاعات ضروری مانند شماره ملی یا شناسه ملی شرکت برای افراد حقیقی و حقوقی است. پس از تکمیل اطلاعات، نام کاربری و رمز عبور به ایمیل یا شماره موبایل شما ارسال می شود.
نکته عملی:
اگر شما یک شرکت واردات مواد غذایی دارید، پس از ثبت نام می توانید اطلاعات شرکت و مجوزهای مربوطه مانند کارت بازرگانی را بارگذاری کنید تا تأییدیه دسترسی به خدمات گمرکی را دریافت کنید. - ورود به سامانه و تنظیم پروفایل:
پس از ثبت نام، شما باید پروفایل خود را تکمیل کنید. اطلاعات دقیق و صحیح در این بخش از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا ممکن است باعث تأخیر در ثبت اظهارنامه ها یا مشکلات در مراحل پرداخت و ترخیص کالا شود. در این مرحله، باید اطلاعات شرکت، مجوزها، مدارک بانکی و سایر اطلاعات مورد نیاز را وارد کنید. - بارگذاری اسناد مرتبط:
در این مرحله، شما باید اسناد مربوط به فعالیت های تجاری خود را بارگذاری کنید. این اسناد ممکن است شامل کارت بازرگانی، مجوز واردات و صادرات، و مدارک مالی شرکت باشد.
مراحل ثبت اظهارنامه در سامانه EPL
- ورود اطلاعات اولیه کالاها:
در این مرحله، شما باید اطلاعات دقیق کالاهایی که می خواهید وارد یا صادر کنید را وارد سامانه کنید. اطلاعات شامل نام کالا، وزن، حجم، مبدأ و مقصد کالا است.
نکته کاربردی:
برای واردات قطعات الکترونیکی از چین، شما باید جزئیات دقیق کالا مانند نوع قطعات، تعداد، وزن، و مشخصات فنی را وارد کنید. - بارگذاری اسناد مرتبط:
تمامی اسناد موردنیاز مانند بارنامه حمل ونقل، فاکتورفروش، و گواهی مبدأ باید در سامانه بارگذاری شوند. - پرداخت هزینه ها:
پس از تکمیل اظهارنامه، هزینه های گمرکی شامل تعرفه گمرکی و مالیات ارزش افزوده به شما اعلام می شود و پرداخت آن ها به صورت آنلاین از طریق درگاه پرداخت سامانه امکان پذیر است.
مقاله آموزش مراحل تنظیم اظهارنامه گمرکی صادرات : راهنمای کامل برای صادرکنندگان مطالعه شود
مقاله چگونه اظهارنامه گمرکی واردات را به درستی تنظیم کنیم؟ مطالعه شود.
پیگیری وضعیت اظهارنامه
یکی از ویژگی های برجسته سامانه EPL امکان پیگیری لحظه به لحظه وضعیت اظهارنامه است. شما می توانید در هر زمان از مراحل مختلف اظهارنامه خود مطلع شوید. این ویژگی به ویژه زمانی که اظهارنامه درمراحل مختلف مانند ارزیابی یا ترخیص است، بسیار مفید خواهد بود.
مزایای سامانه EPL برای تجار تازه کار
سامانه EPL به تجار تازه کار کمک می کند تا فرآیندهای پیچیده گمرکی را با سرعت بیشتری انجام دهند و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنند. این سامانه همچنین باعث کاهش هزینه ها، افزایش شفافیت، و تسهیل تجارت بین المللی می شود.
مشکلات و راه حل ها
- کندی سیستم در زمان های پرترافیک:
سامانه EPL ممکن است در ساعات اوج استفاده کند شود. برای جلوگیری از این مشکل، می توانید در ساعات خلوت از سامانه استفاده کنید و یا وظایف خود را میان اعضای تیم تقسیم کنید. - خطای انسانی در ورود اطلاعات:
خطاهای ورودی اطلاعات می تواند باعث رد شدن اظهارنامه یا تأخیر در فرآیند ترخیص شود. برای جلوگیری از این مشکل، بهتر است اطلاعات را چندین بار بررسی کنید و از چک لیست های تنظیم شده استفاده کنید. - نیاز به آموزش کاربران:
آشنایی کامل با بخش های مختلف سامانه EPL برای جلوگیری از اشتباهات ضروری است. شرکت در دوره های آموزشی و استفاده از منابع آنلاین می تواند به شما کمک کند تا سریع تر با سامانه آشنا شوید.
منابع کاربردی:
راهنمای سامانه EPL | سایت رسمی گمرک ایران
