گمرک جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۵ مرداد ۱۴۰۴ (۲۷ ژوئیه ۲۰۲۵) با صدور بخشنامه ای رسمی، فهرستی از اقلامی را منتشر کرد که رفع ممنوعیت واردات آن ها در قالب توافق با اتحادیه اقتصادی اوراسیا انجام شده است. این اقلام شامل کالاهایی چون ژلاتین خوراکی، اسب های مسابقه ای، توربین های صنعتی، دام زنده و پشم طبیعی هستند. این تصمیم با هدف توسعه تجارت خارجی و کاهش موانع گمرکی اتخاذ شده است.
مقدمه
تهران – پنج شنبه، ۵ مرداد ۱۴۰۴ (۲۷ ژوئیه ۲۰۲۵)
بر اساس گزارش منتشرشده توسط خبرگزاری تسنیم، گمرک جمهوری اسلامی ایران طی بخشنامه ای جدید، فهرستی از کالاهایی را اعلام کرد که واردات آن ها در چارچوب توافقنامه تجارت آزاد موقت با اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) دیگر مشمول ممنوعیت نیست. این اقدام با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت و با هدف تسهیل ثبت سفارش، کاهش هزینه های ترخیص و توسعه مناسبات اقتصادی ایران با کشورهای عضو اوراسیا صورت گرفته است.

اقلام مشمول رفع ممنوعیت واردات
بر پایه این اطلاعیه رسمی، اقلام زیر از حالت ممنوعه خارج شده و امکان ثبت سفارش قانونی برای آن ها از کشورهای عضو اوراسیا فراهم شده است:
نام کالا | کد تعرفه گمرکی | درصد حقوق ورودی | وضعیت قبل از اعلام |
اسب های مسابقه ای | ۰۱۰۱۲۱۰۰ | ۴٪ | ممنوع |
ژلاتین خوراکی | ۳۵۰۳۰۰۱۰ | ۱۰٪ | ممنوع |
توربین صنعتی > ۴۰MW | ۸۴۰۶۸۱۰۰ | ۲۰٪ | ممنوع |
دام های زنده (سبک و سنگین) | متغیر | ۴٪ تا ۶٪ | ممنوع |
پشم چیده شده طبیعی | ۵۱۰۱۱۱۰۰ | ۸٪ | ممنوع |
طبق اعلام گمرک، کلیه این اقلام از فهرست ممنوعه حذف و مشمول تعرفه مشخص شده اند. این لیست طی بخشنامه رسمی گمرک با شماره طبقه بندی شده به کلیه دفاتر اجرایی ابلاغ شده است.
دلایل این تصمیم
طبق گزارش ایسنا در همان روز (۵ مرداد ۱۴۰۴)، این تصمیم بخشی از اجرای موافقت نامه تجارت ترجیحی میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا است. بر اساس این توافق نامه که از سال ۱۴۰۲ به صورت آزمایشی اجرایی شد، ایران متعهد شده است امکان تجارت دوطرفه برخی اقلام را فراهم کند و از موانع تعرفه ای و غیرتعرفه ای بکاهد.

پیامدهای تجاری و اقتصادی
- کاهش موانع غیرتعرفه ای: تاجران می توانند برای اقلامی که پیش از این امکان واردات نداشتند، ثبت سفارش انجام دهند.
- افزایش واردات تخصصی: تجهیزاتی نظیر توربین و ژلاتین، در صنایع دارویی، غذایی، و نیروگاهی کاربرد مستقیم دارند.
- کاهش هزینه واردات: با تعیین حقوق گمرکی شفاف و قابل پیش بینی، واردکنندگان با هزینه کمتری کالاهای مورد نیاز را وارد خواهند کرد.
- افزایش تعاملات منطقه ای: این سیاست راه را برای توسعه تجارت با کشورهای اوراسیا (روسیه، بلاروس، ارمنستان، قزاقستان و قرقیزستان) هموار می کند.

نتیجه گیری
تصمیم جدید گمرک ایران در راستای رفع ممنوعیت واردات برخی اقلام خاص از کشورهای اوراسیا، گامی مهم در جهت تسهیل تجارت خارجی، کاهش فشارهای داخلی بر صنایع تخصصی و افزایش تنوع تأمین کالاها به شمار می رود. با اجرای این سیاست، فعالان اقتصادی ایرانی می توانند با هزینه کمتر، دسترسی گسترده تری به اقلام مورد نیاز خود داشته باشند و همزمان صادرات نیز به صورت متقابل در مسیر رشد قرار گیرد.
منابع:
تجارت آزاد ایران با اتحادیه اوراسیا از ۲۵ اردیبهشت آغاز شد
فهرست کالاهای رفع ممنوعیت شده در تجارت با اوراسیا اعلام شد
منتشرشده در خبرگزاری تسنیم – ۵ مرداد ۱۴۰۴
فراهم شدن امکان ثبت سفارش کدهای تعرفه ممنوعه از اوراسیا
منتشرشده در خبرگزاری ایسنا – ۵ مرداد ۱۴۰۴
فهرست جدید کالاهای وارداتی در قالب توافق با اوراسیا اعلام شد
منتشرشده در خبرگزاری خبرفارس (بازنشر تسنیم)
تجارت ترجیحی ایران و اوراسیا؛ ورود کالاهای خاص آزاد شد
انتشار فهرست کالاهای آزادشده وارداتی برای اوراسیا در شهرخبر
سؤالات متداول درباره فهرست جدید کالاهای رفع ممنوعیت وارداتی با اوراسیا
-
فهرست جدید کالاهای رفع ممنوعیت وارداتی شامل چه اقلامی است؟
فهرست اعلام شده توسط گمرک ایران شامل اقلامی مانند اسب های مسابقه ای، دام زنده، ژلاتین خوراکی، پشم چیده شده و توربین های صنعتی است که پیش تر واردات آن ها ممنوع بود اما اکنون با تعرفه مشخص قابل واردات می باشند.
-
این کالاها تحت چه شرایطی قابل واردات هستند؟
این اقلام تنها در چارچوب توافق تجاری ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا و از کشورهای عضو این اتحادیه قابل ثبت سفارش و ترخیص هستند. واردات آن ها باید مطابق با کدهای تعرفه اعلام شده و با حقوق گمرکی مشخص انجام گیرد.
-
کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا که مشمول این توافق هستند کدام اند؟
کشورهای عضو این اتحادیه شامل روسیه، بلاروس، قزاقستان، ارمنستان و قرقیزستان هستند. واردات از سایر کشورها همچنان مشمول ممنوعیت خواهد بود مگر اینکه اعلامیه ای جداگانه منتشر شود.
-
آیا برای واردات این کالاها همچنان نیاز به مجوزهای خاص وجود دارد؟
خیر. در صورت واردات از کشورهای عضو اوراسیا و رعایت شرایط ذکرشده، ثبت سفارش بدون نیاز به دریافت مجوزهای خاص امکان پذیر است. با این حال رعایت ضوابط قرنطینه ای، استانداردها و بهداشت همچنان الزامی است.
-
چگونه می توان فهرست کامل کالاها و کدهای تعرفه مربوطه را مشاهده کرد؟
فهرست کامل از طریق سامانه گمرک جمهوری اسلامی ایران، بخشنامه شماره ۱۴۰۴۰۵۰۵۰۲۵۸۳، و همچنین خبرگزاری های رسمی مانند تسنیم و ایسنا قابل مشاهده و دریافت است.