رفع تعهد ارزی به معنای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به کشور است و برای تقویت اقتصاد ملی و جلوگیری از خروج سرمایه اهمیت دارد. صادرکنندگان برای بهره مندی از معافیت‌های مالیاتی و سایر تسهیلات باید ارز حاصل از صادرات را طی 6 ماه به کشور بازگردانند. آموزش رفع تعهد ارزی به صادرکنندگان کمک میکند تا به تعهدات خود عمل کنند.
روش های رفع تعهد ارزی شامل فروش ارز در سامانه نیما، واردات کالاها و خدمات، و تهاتر ارزی است. طبق قوانین سال 1400، صادرکنندگان باید 90 درصد از ارزش صادرات را بازگردانند و در صورت عدم رفع تعهد، با جریمه و محرومیت رو به رو میشوند. شرکت های دانش بنیان در سال 1403 از زمان بیشتری (8، 12 و 15 ماه) برای رفع تعهد برخوردار هستند و میتوانند 20 درصد از تعهدات خود را معاف شوند.
اهمیت رفع تعهد ارزی
بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به کشور، اهمیت زیادی دارد در این بخش از آموزش رفع تعهد ارزی به دلایل اهمیت روش های رفع تعهد ارزی میپردازیم.
تقویت اقتصاد ملی: وقتی صادرکنندگان ارز حاصل از صادرات را به کشور باز میگردانند، این ارزها وارد چرخه اقتصادی کشور میشوند. آموزش رفع تعهد ارزی و روش های رفع تعهد ارزی باعث میشود که منابع مالی بیشتری در دسترس باشد و دولت بتواند از این منابع برای توسعه زیرساخت‌ها، ایجاد شغل و بهبود خدمات عمومی استفاده کند.
جلوگیری از خروج سرمایه: در آموزش رفع تعهد ارزیاگر ارز حاصل از صادرات به کشور بازنگردد، این ارزها ممکن است در کشورهای دیگر سرمایه گذاری شوند یا برای خرید کالاها و خدمات خارجی استفاده شوند. این موضوع میتواند باعث کاهش منابع مالی در داخل کشور و تضعیف اقتصاد ملی شود. یکی از روش های رفع تعهد ارزی میتواند استفاده از ارز برای واردات باشد که از خروج سرمایه جلوگیری میکند.
ثبات نرخ ارز: به کمک آموزش رفع تعهد ارزی، صادرکنندگان میتوانند به ثبات نرخ ارز کمک کند. وقتی ارز بیشتری در بازار داخلی موجود باشد، تقاضا برای ارز خارجی کاهش میابد و این موضوع میتواند به کاهش نوسانات نرخ ارز کمک کند.
افزایش شفافیت مالی: آموزش رفع تعهد ارزی باعث میشود که جریان های مالی بین المللی شفاف تر شوند. این شفافیت میتواند به کاهش فساد و افزایش اعتماد در بازارهای بین‌المللی کمک کند.
تأثیرات بین‌المللی: رفع تعهد نه تنها بر اقتصاد داخلی بلکه بر بازارهای جهانی و روابط بین المللی نیز تأثیرگذار است. بازگرداندن ارز صادراتی باعث تقویت اعتبار مالی کشور در بازارهای جهانی شده و شفافیت مالی و انضباط ارزی، اعتماد شرکت های خارجی به تجارت با صادرکنندگان ایرانی را افزایش میدهد.
این اعتماد به بهبود شرایط صادراتی و افزایش همکاری های تجاری منجر میشود. آموزش رفع تعهد ارزی از طریق روش های رفع تعهد ارزی به صادرکنندگان کمک میکند تا با تسهیلات بیشتری در بازارهای جهانی فعالیت کنند و رقابت‌پذیری کالاها و خدمات ایرانی را در سطح بین المللی افزایش دهند.
مقاله راهنمای جامع آموزش صادرات کالا را مطالعه کنید.
مزایا و معافیت‌های رفع تعهد ارزی
آموزش رفع تعهد ارزی از طریق روش های رفع تعهد ارزی برای صادرکنندگان مزایای زیادی دارد که به تقویت اقتصاد کشور و حمایت از صادرکنندگان کمک میکند. در این بخش از آموزش رفع تعهد ارزی به توضیح این موارد میپردازیم.
معافیت‌های مالیاتی: در آموزش رفع تعهد ارزی، صادرکنندگانی که ارز حاصل از صادرات را به کشور بازمیگردانند، از معافیت های مالیاتی برخوردار میشوند این معافیت ها شامل معافیت از مالیات بر ارزش افزوده و دیگر مالیات ها میباشد.
اگر صادرکننده‌ای کمتر از 3 ماه رفع تعهد خود را انجام دهد، از طرف بانک 10% معافیت به او تعلق می‌گیرد.
استفاده از تسهیلات بانکی: صادرکنندگانی که تعهد ارزی خود را رفع میکنند، میتوانند از تسهیلات بانکی مانند وام های با بهره کم تر بهره‌مند شوند. این تسهیلات بانکی میتواند به توسعه کسب وکار و افزایش صادرات کشور کمک کند.
روش های رفع تعهد ارزی
فروش ارز در سامانه نیما: از روش های رفع تعهد ارزی میتوان به فروش ارز در سامانه نیما اشاره کرد. سامانه نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) از روش های رفع تعهد ارزی و بستری است که صادرکنندگان میتوانند ارز حاصل از صادرات خود را در آن به فروش برسانند. در این بخش از آموزش رفع تعهد ارزی به مراحل این امر سامانه نیما میپردازیم.
ابتدا باید به سامانه نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) وارد شوید. برای این کار به وب سایت سامانه جامع تجارت به نشانی ntsw.ir مراجعه کنید و با استفاده از نام کاربری و رمز عبور خود وارد شوید. پس از ورود به سامانه، باید ارز حاصل از صادرات خود را برای فروش ثبت کنید. برای این کار، به بخش “فروش ارز” بروید و اطلاعات مربوط به ارز خود را وارد کنید.
پس از ثبت عرضه فروش ارز، صرافی ها و واردکنندگان میتوانند پیشنهاد خرید ارز شما را بررسی کنند. شما باید پیشنهادات دریافتی را بررسی کرده و یکی را انتخاب کنید.
شما یکی از این پیشنهادات را که بهترین نرخ را دارد، انتخاب میکنید. پس از قبول پیشنهاد، فرایند فروش ارز تکمیل میشود و معادل ریالی آن به حساب شما واریز میشود. در نهایت، باید فرایند فروش ارز را در سامانه نیما ثبت نهایی کنید و تاییدیه مربوطه را دریافت کنید. این تاییدیه نشان میدهد که شما تعهد ارزی خود را رفع کرده‌اید.
واردات در مقابل صادرات: واردات در مقابل صادرات از دیگر روش های رفع تعهد ارزی است. در این روش، صادرکننده میتواند به جای بازگرداندن ارز به کشور، از آن برای واردات کالاها و خدمات مورد نیاز استفاده کند.
اگر شما صادرکننده تجهیزات صنعتی هستید و ۱۰۰,۰۰۰ دلار از صادرات به دست آورده‌اید، به جای بازگرداندن این مبلغ به کشور، میتوانید از آن برای واردات مواد اولیه مورد نیاز خود از کشوری دیگر استفاده کنید. با این کار، ارز را مستقیماً برای واردات مصرف میکنید و نیازی به فروش آن در بازار ارز نخواهید داشت.
تهاتر ارزی: تهاتر ارزی یکی از روش های رفع تعهد ارزی است که به صادرکنندگان امکان میدهد تا به جای بازگرداندن ارز نقد به کشور، مبادله کالا به کالا انجام دهند. در این روش، صادرکننده میتواند ارز حاصل از صادرات را با واردکننده ای که نیاز به ارز خارجی دارد، تهاتر کند. این روش به خصوص در شرایطی که دسترسی به ارز خارجی با مشکلاتی مواجه است، بسیار مفید است.
فروش ارز به صورت اسکناس: فروش ارز به صورت اسکناس نیز از دیگر روش های رفع تعهد ارزی است. در این روش، صادرکننده میتواند ارز حاصل از صادرات را به صورت اسکناس به بانک مرکزی یا صرافی‌ها بفروشد.
اگر شما صادرکننده زعفران هستید و 5,000 دلار به دست آورده‌اید، میتوانید این مبلغ را به صورت اسکناس به بانک مرکزی بفروشید و معادل ریالی آن را دریافت کنید.
واگذاری ارز به غیر: واگذاری ارز به غیر نیز از روش های رفع تعهد ارزی است که در این روش، صادرکننده میتواند ارز حاصل از صادرات را به دیگر واردکنندگان واگذار کند.
این روش های رفع تعهد ارزی به صادرکنندگان کمک میکند تا تعهدات ارزی خود را به راحتی و با انعطاف‌پذیری بیشتری انجام دهند.
معافیت از رفع تعهد ارزی
در برخی موارد، صادرات کالاها و خدمات از تعهدات ارزی معاف میشوند. در ادامه به چند نمونه از این موارد اشاره میکنیم. کالاهایی که برای نوسازی و تعمیر اماکن متبرکه در عتبات عالیات (مانند کربلا و نجف) صادر میشوند، تحت نظارت ستاد عتبات عالیات از تعهدات ارزی معاف هستند. پلاسمای انسانی نیز که برای تولید مشتقات دارویی و مصرف داخلی صادر میشود، تحت نظارت وزارت بهداشت از تعهدات ارزی معاف هستند.
کالاهایی که از سرزمین اصلی به مناطق ویژه و آزاد اقتصادی برای مصرف در آن مناطق منتقل میشوند نیز از رفع تعهد ارزی معاف هستند. هزینه های مربوط به بازاریابی، اتلاف و فروش سرمایه‌گذاری در دیگر کشورها، تحت نظارت سازمان توسعه تجارت نیز مشمول معافیت میشود. تجهیزات و ماشین آلاتی که برای اجرای پروژه‌های مهندسی از کشور خارج میشوند، مطابق با آیین‌نامه حمایت از صادرات خدمات مهندسی و فنی از تعهدات ارزی معاف هستند.
پیامدهای عدم رفع تعهد
صادرکنندگانی که نتوانند تعهدات ارزی خود را از طیق روش های رفع تعهد ارزی انجام دهند از معافیت های مالیاتی محروم میشوند. عدم رفع تعهد موجب غیر فعال شدن کارت بازرگانی و ممانعت از واردات میشود همچنین باید مبلغی معادل یک پنجم ارزش تعهد خود را به عنوان جریمه پرداخت کنند.
شرکت های حمل و نقل داخلی نیز برای شما بارنامه صادر نخواهند کرد و گمرک برای صادرات و واردات بعدی با شما همکاری نخواهد کرد.
اگر شرکتی برای رفع تعهد ارزی از اسناد جعلی یا اطلاعات نادرست استفاده کند، یا ارزش کالا را بیشتر از واقعیت اعلام کند، با جریمه های سنگینی مواجه میشود. شرکت باید ارز حاصل از صادرات را به کشور بازگرداند، کارت بازرگانی به صورت دائم باطل میشود، مدیران شرکت به حبس تعزیری درجه چهار محکوم میشوند و شرکت باید جریمه‌ای معادل سه برابر کسری یا عدم رفع تعهد را پرداخت کند.
نتیجه‌گیری
رفع تعهد نه تنها به تقویت اقتصاد ملی کمک میکند، بلکه به صادرکنندگان نیز فرصت‌های بیشتری برای رشد و توسعه میدهد. با بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به کشور، صادرکنندگان میتوانند از معافیت های مالیاتی و تسهیلات بانکی بهره‌مند شوند و اعتبار بین المللی خود را افزایش دهند.
همچنین، معافیت های موجود برای برخی کالاها و خدمات، انعطاف‌پذیری بیشتری را برای صادرکنندگان فراهم میکند. در نهایت، با رعایت قوانین و مقررات مربوط به رفع تعهد ، میتوان به توسعه پایدار و افزایش رقابت‌پذیری در بازارهای جهانی دست یافت.
منابع:
